blockchain - prawne aspekty nowych technologii

Smart kontrakty znakomicie ukazują dylemat, przed którym stanęły tradycyjne systemy prawa. Niewydolność tych ostatnich osiągnęła rozmiary, które grożą powstaniem systemowych niespójności i oddalaniem się od celów, które ma realizować prawo. Niezbędna jest pilna reforma systemu. Alternatywą dla prawa, jakie znamy, jest jednak jego automatyzacja i algorytmizacja, która grozi utratą jego wewnętrznej głębi i otwartości na niuanse. Wskazany dylemat będzie nam towarzyszył coraz częściej. W tym kontekście bardzo istotne staje się prawidłowe zrozumienie nadziei i zagrożeń które w tym kontekście niosą ze sobą smart kontrakty.

Dla uważnych czytelników tego bloga nie powinno być zaskoczeniem, że Unia Europejska może zająć się regulacją ICO jako metody pozyskiwania finansowania w drodze publicznej dystrybucji tokenów.

Do tej pory mieliśmy jednak do czynienia wyłącznie z rynkowymi spekulacjami na ten temat, a sama Komisja nie sygnalizowała chęci rychłego podjęcia inicjatywy legislacyjnej (np. w FinTech action plan z marca 2018 r.).

Odpowiednio przeprowadzona tokenizacja akcji spółki może nie tylko ułatwić ich obrót czy przyczynić się do rozwoju crowdfundingu udziałowego, ale też rozwiązać problemy w zarządzaniu podmiotami. Dzięki ewidencji akcji w rozproszonej bazie danych (zgodnie z omawianym już projektem wprowadzenia Prostej Spółki Akcyjnej (PSA)) można by też ograniczyć koszty agencyjne.

Toczą się prace mające na celu wprowadzenie całkowicie nowego reżimu opodatkowania PIT i CIT dochodów z obrotu kryptowalutami (walutami wirtualnymi). W zakresie PIT dochody te mają być opodatkowane stawką 19% jako dochody z kapitałów pieniężnych (niezależnie od tego, czy obrót będzie mieć charakter prywatny, czy też będzie dokonywany w ramach działalności gospodarczej). W przypadku podatników CIT dochód z tego tytułu będzie klasyfikowany jako dochód z zysków kapitałowych. Nowe zasady miałyby obowiązywać od 1 stycznia 2019 r.

W ostatnim raporcie rocznym The Law Commission, czyli angielskiej instytucji powołanej w celu badania istniejącego prawa oraz proponowania jego reform, zapowiedziano uruchomienie specjalnego projektu mającego na celu zbadanie stosowania obecnych ram prawa angielskiego do smart kontraktów.

W ostatnim Raporcie Rzeczpospolitej, poświęconym prawnym aspektom blockchaina i jego zastosowań, w kilku słowach opisałem wyzwania, jakie technologia ta stawia dla prawa ochrony danych osobowych. Okazuje się bowiem, że blockchain przynajmniej potencjalnie podważa fundamentalne założenia i metody regulacji przyjęte w RODO.