robotyka - prawne aspekty nowych technologii

12 września 2025 r. był pierwszym dniem stosowania Data Act (czyli rozporządzenia (UE) 2023/2854 z dnia 13 grudnia 2023 r. w sprawie zharmonizowanych przepisów dotyczących sprawiedliwego dostępu do danych i ich wykorzystywania oraz w sprawie zmiany rozporządzenia (UE) 2017/2394 i dyrektywy (UE) 2020/1828). Na co powinni zwrócić uwagę przedsiębiorcy?

Charakter i cel Data Act

Data Act jest rozporządzeniem unijnym i jako takie jest bezpośrednio stosowany w Polsce i wszystkich innych państwach członkowskich UE. Na poziomie krajowym Data Act będzie wprawdzie uzupełniony przez przepisy lokalne – będą one jednak zasadniczo regulować kwestie formalne (np. dotyczące postępowań w sprawie naruszenia Data Act), a nie materialne. Innymi słowy w całej UE Data Act będzie obowiązywał w tej samej treści.

Niedawno Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad (Oddział w Krakowie) przeprowadziła konsultacje społeczne w przedmiocie wydania zezwolenia na przeprowadzenie prac badawczych w postaci przejazdu pojazdem autonomicznym. Konieczność prowadzenia takich konsultacji wynika z art. 65l ustawy z dnia 20 czerwca 1997 roku Prawo o ruchu drogowym.

Jak wynika z komunikatu Generalnej Dyrekcji, celem przejazdu, którego dotyczy konsultacja, jest zbadanie pewnych aspektów związanych z poruszaniem się samochodu autonomicznego w rzeczywistym ruchu drogowym (a nie w warunkach sztucznych). Testowany samochód wcześniej przeszedł szereg symulacji, które jednak muszą być sprawdzone w warunkach drogowych.

Można już zgłaszać chęć udziału w maratonie programowania, którego celem jest wypracowanie innowacyjnych rozwiązań technologicznych i biznesowych pomocnych dla branży prawniczej i dla osób szukających pomocy prawnej. Wydarzenie odbędzie się w dniach 23-25 lutego w Warszawie.

Dotychczasową filozofię prawa lotniczego zbudowano na bezpiecznym separowaniu przestrzeni powietrznej, w której poruszają się statki powietrzne, od ludzi, budynków i wszelkich innych obiektów w przestrzeni publicznej. Tymczasem niektóre mniejsze statki powietrzne zwane potocznie dronami mogą latać w bezpośrednim otoczeniu człowieka, a ich posiadaczem lub operatorem może się stać prawie każdy. Ujawnia się też potrzeba stworzenia warunków prawnych dla zastosowań dronów w wielu dziedzinach poza tradycyjną domeną lotnictwa, określenia dla nich miejsca w przestrzeni publicznej, w tym zrozumienia uwarunkowań związanych z innymi trendami technologicznymi.

Ochrona posiadania nieruchomości przed dronami w drodze obrony koniecznej jest dopuszczalna jedynie wyjątkowo.

W czerwcu 2015 r. Grupa Robocza ds. Artykułu 29 opublikowała bardzo ważną opinię na temat zagadnień związanych z ochroną prywatności oraz danych osobowych w kontekście użytkowania dronów. Lekturę tej opinii należy polecić wszystkim użytkownikom dronów oraz podmiotom rozważającym użycie bezzałogowych statków powietrznych w przyszłości.