newtech.law - prawne aspekty nowych technologii

28 kwietnia 2020 r. wpłynął do Sejmu rządowy projekt ustawy obejmujący tzw. „Tarczę antykryzysową 3.0”. Wśród szeregu zaproponowanych zmian znalazł się przepis nowelizujący ustawę o kinematografii i wprowadzający obowiązek dokonywania kwartalnych wpłat na rzecz Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej przez podmioty dostarczające audiowizualne usługi medialne na żądanie, w wysokości 1,5% przychodu uzyskanego z tytułu opłat za udostępniane treści lub z tytułu emisji przekazów handlowych – w zależności od tego, który z tych przychodów jest wyższy w danym okresie rozliczeniowym. Obowiązek uiszczania nowych „opłat” miałby wejść w życie z dniem 1 lipca 2020 r.

Co istotne, przepisy dotyczące nowych „opłat”
miałyby dotyczyć zarówno podmiotów krajowych, jak i podmiotów dostarczających
audiowizualne usługi medialne na żądanie posiadających siedzibę w innym
państwie członkowskim Unii Europejskiej, które uzyskują przychody na terytorium
Polski.

Komisja Nadzoru Finansowego coraz częściej zajmuje się tematyką crowdfundingu. Chociaż ten segment rynku usług finansowych nie jest objęty specjalną regulacją prawną i nie podlega bezpośrednio pod organ nadzorczy, 9 kwietnia 2020 r. KNF wydała kolejny dokument na ten temat. Stanowisko dotyczące zasad funkcjonowania tzw. platform crowdfundingu inwestycyjnego przedstawia najważniejsze zasady regulacyjne oraz działania możliwe do podjęcia przez KNF. Jednak czy ten dokument rozwiewa wszystkie wątpliwości rynku?

Walka
z koronawirusem dynamicznie wchodzi w kolejną fazę. Po pierwszym szoku
zaczynamy uświadamiać sobie, że czynnikiem decydującym o tempie powrotu do
nieco normalniejszego życia może okazać się technologia. Nie chodzi przy tym
wyłącznie o biotechnologię. Równie istotne mogą okazać się rozwiązania zapewniające
względną kontrolę nad wirusem do czasu wprowadzenia na rynek skutecznych
szczepionek.

Chcielibyśmy tym tekstem
rozpocząć cykl publikacji na temat prawnych aspektów rozwiązań, które mają nas wspierać
w walce z koronawirusem. Rozwiązania te są bardzo interesujące od strony koncepcyjnej
i technologicznej, ale często wiążą się z wieloma ważnymi zagadnieniami
prawnymi.

Wybór pierwszego tematu jest z perspektywy prawnika dosyć oczywisty. Chodzi o aplikacje oparte na koncepcji „contact tracing”, czyli monitorujące interakcje między ludźmi w celu identyfikacji osób zarażonych koronawirusem. W rozwiązaniach tych pokładamy duże nadzieje na pokonanie pandemii. Są one jednak oparte na idei monitorowania ludzkich zachowań, co tworzy zasadnicze wyzwania prawne.

Rozmowa z Pauliną Pyzioł o wspieraniu indie developerów gier wideo w
Inkubatorze Digital Dragons przeprowadzona po warsztatach prawnych dla
uczestników zorganizowanych przez członków praktyki game-dev kancelarii
Wardyński i Wspólnicy

Jakub Barański: Powiedz może na początek coś
o sobie. Czym się zajmujesz?

Paulina Pyzioł: Jestem specjalistką do spraw projektów oraz inkubacji w Krakowskim Parku Technologicznym. Od początku mojej pracy w KPT zajmuję się branżą gier. W 2018 r. powierzono nam – mnie i moim kolegom z zespołu, Łukaszowi Leszczyńskiemu i Mateuszowi Cybuli – Inkubator Digital Dragons dla developerów gier wideo.

W ostatnich dniach ujrzały światło dzienne bardzo ważne dla przyszłości europejskiej gospodarki dokumenty strategiczne Komisji Europejskiej. Dotyczą one strategii dla danych oraz strategii dla AI. Dokumenty przedstawiono do publicznych konsultacji. Wyłania się z nich wizja europejskiego podejścia do nowego modelu gospodarki.

Zgodnie z dokumentami nowy model gospodarki ma być oparty na pryncypiach ważnych dla europejskich wartości, tj. przede wszystkim godności człowieka oraz zaufaniu. Warto podkreślić ten wątek, gdyż Unia Europejska wyraźnie wyrasta na globalnego lidera w myśleniu o nowych technologiach przez pryzmat wartości humanistycznych. To unikatowe podejście, ale wiąże się z nim parę  dylematów. Przyjmując je, UE ryzykuje utratę przewagi konkurencyjnej – przynajmniej w krótkiej perspektywie. Najprawdopodobniej bowiem technologie AI szybciej rozwiną się w tych miejscach, w których ich rozwój nie będzie ograniczany wątpliwościami etycznymi. Komisja proponuje zatem bardzo ambitne, ale jednocześnie ryzykowne podejście.

Kryptowaluty oraz publiczne i otwarte blockchainy, często określane mianem niewymagających niczyjej zgody (permissionless), kojarzą się zazwyczaj z energochłonnym procesem miningu (kopania), czyli tworzenia nowych jednostek kryptowaluty w drodze dostarczania do sieci mocy obliczeniowej, używanej w praktyce do utrzymania rozproszonego rejestru. Jest to jedno z podstawowych założeń Proof-of-Work (PoW), czyli metody osiągania zdecentralizowanego konsensusu znanej przede wszystkim z Bitcoina, ale także wielu innych kryptowalut.

Jak pisałem w artykule „Prawne konsekwencje różnych metod konsensusu w publicznych blockchainach”, mechanizm PoW stanowił fundamentalny element pierwszych analiz prawnych zjawiska kryptowalut. Relatywna zgoda na temat tego, czym w systemie polskiego prawa jest, a czym nie jest kryptowaluta, opiera się na rozumieniu tego fenomenu z uwzględnieniem PoW (wspomniana zgoda nie dotyczy jednak cywilnoprawnego statusu kryptowaluty jako prawa majątkowego, który jak się zdaje pozostaje nierozstrzygnięty wśród teoretyków i praktyków prawa cywilnego). Ma to istotne znaczenie praktyczne, a najprostszym przykładem są kwestie podatkowe związane z generacją kryptowalut oraz obrotem kryptowalutą. Bezpośrednio nawiązują one bowiem do specyficznych aspektów PoW jako fundamentalnego mechanizmu używanego wciąż przez większość kryptowalut.