sztuczna inteligencja - prawne aspekty nowych technologii

Z początkiem ubiegłego miesiąca Grupa Robocza ds. Art. 29 opublikowała Wytyczne w sprawie zautomatyzowanego podejmowania decyzji i profilowania w indywidualnych przypadkach. Objaśniają one znaczenie przepisów art. 21 i 22 RODO i – choć ich tytuł może na to nie wskazywać – stanowią kolejny element ram prawnych dla rozwoju i wykorzystania sztucznej inteligencji. Jednocześnie już teraz pokazują, że ramy te mogą być naprawdę ciasne.

Rada Stabilności Finansowej (RSF) została utworzona w 2009 r. przez państwa z grupy G20. Do jej zadań należy koordynowanie prac organów nadzoru finansowego na szczeblu międzynarodowym oraz promowanie i rozwijanie polityk służących stabilności finansowej. W skład RSF wchodzą przedstawiciele państwowych organów odpowiedzialnych za finanse z 24 państw, instytucje finansowe, organy nadzoru i organy regulacyjne.

Ta mająca siedzibę w Bazylei instytucja 1 listopada 2017 r. opublikowała na swojej stronie raport pt.: „Artificial intelligence and machine learning in financial services”. Autorzy raportu analizują wpływ rosnącego użycia sztucznej inteligencji i technik uczenia maszynowego na usługi sektora finansowego.

Podczas gdy większość państw nie myśli jeszcze nawet o jakichkolwiek regulacjach poświęconych sztucznej inteligencji, a Unia Europejska jest dopiero na etapie uchwalania rezolucji podkreślających potrzebę przyjrzenia się tematowi, Estonia nie tylko pracuje już nad własną ustawą, ale chce, aby była ona wyjątkowo nowatorska.

Czy sztuczna inteligencja zastąpi prawników i sędziów, czy tylko zmieni sposób ich pracy i myślenia o prawie?

Pod koniec lat 80. pozwy i opinie prawne powstawały na maszynach do pisania. Pisma były wówczas krótsze, zaś autorzy przechodzili w nich bezpośrednio do meritum. Obecnie bywa, że metodą kopiuj/wklej powstają tasiemcowe, kilkusetstronicowe pisma, z akapitami powielanymi z innych pism. Także uzasadnienia wyroków są dłuższe, zaś prawdziwe powody sędziowskich decyzji trzeba tropić, strona po stronie, w zawiłych wywodach. Procesory tekstów ułatwiają wydłużanie pism czy opinii w nieskończoność, a to zaciemnia prawdziwe problemy. Co więcej, wydaje się, że sposób pisania wpływa również na sposób myślenia.

Nowe technologie coraz śmielej wkraczają w obszar energetyki, czego wyrazem są m.in. inteligentne czytniki energii elektrycznej. Ich instalacja jest już wymogiem prawnym, choć wciąż nie został on prawidłowo implementowany do polskiego porządku prawnego.