newtech.law - prawne aspekty nowych technologii

Ostatnimi czasy zarówno pełnomocnicy, arbitrzy, jak i potencjalne strony postępowań z zainteresowaniem przyglądają się próbom usprawnienia arbitrażu za pomocą technologii blockchain. Wspominaliśmy o tym na łamach naszego zeszłorocznego raportu „Blockchain, tokeny, kryptowaluty – jak to ugryźć”, jednak w branży „arbitraż na blockchainie” tyle się dzieje, że warto poświęcić temu zagadnieniu nieco więcej miejsca.

Obecnie na świecie istnieje co najmniej dziesięć projektów, w różnej fazie realizacji, które są oparte na technologii blockchain i mają służyć do przynajmniej częściowej automatyzacji pozasądowego rozwiązywania sporów. Nie ma tu miejsca na szczegółowe opisanie ich wszystkich, jednak na szczególną uwagę zdają się zasługiwać Kleros, CodeLegit (opisane już w naszej poprzedniej publikacji), Juris i Oath. Zbadaliśmy, jakie problemy wiążą się z nimi od strony prawnej. Wszelkie poniższe uwagi oparte są o powszechnie dostępne materiały (informacje na stronach internetowych projektów, white papers) i są o tyle ograniczone, że ww. projekty nie zostały jeszcze gruntownie przetestowane przez użytkowników końcowych (co do niektórych trwają testy wersji beta).

Irlandzki komisarz do spraw ochrony danych osobowych (odpowiednik polskiego Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych) wszczął pierwsze od czasu rozpoczęcia stosowania przepisów  RODO postępowanie przeciwko amerykańskiemu gigantowi – Google. Przedmiotem postępowania jest sposób wykorzystywania danych osobowych użytkowników na potrzeby dostarczania profilowanych materiałów reklamowych.

Powodem wszczęcia postępowania były liczne skargi, w tym przede wszystkim od twórców przeglądarki Brave, której głównym wyróżnikiem na rynku jest wbudowane narzędzie blokujące reklamy. Zarzuty stawiane Google Ireland Ltd. sprowadzają się do kwestii przekazywania danych osobowych użytkowników (w tym w szczególności dotyczących ich aktywności online), bez ich wiedzy, do nieokreślonej liczby podmiotów w celu dostarczenia profilowanych materiałów reklamowych.

Fintech (technologie finansowe) od kilku lat jest jednym z najgorętszych obszarów technologicznych. Również w Polsce poświęca się mu wiele uwagi, zwłaszcza ze względu na dotychczasowe sukcesy rodzimych fintechów.

Tematyka ta nabrała dodatkowego przyspieszenia, gdy przy Komisji Nadzoru Finansowego powołano zespół roboczy ds. rozwoju innowacji finansowych (FinTech) w Polsce, a następnie, też w ramach KNF, utworzono Departament Innowacji Finansowych FinTech, który ze swym programem Innovation Hub przyczynił się do stworzenia dobrej atmosfery wokół technologii finansowych w Polsce.

Niedawno pisaliśmy o pierwszej karze za nieprzestrzeganie RODO nałożonej przez Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych. Organy ochrony danych osobowych w innych państwach Unii Europejskiej także wykazują znaczącą aktywność w zakresie prowadzonych kontroli i nakładanych kar. Kilka dni temu Information Commissioner’s Office (ICO) – brytyjski odpowiednik PUODO – nałożył na spółkę zajmującą się produkcją telewizyjną karę w wysokości 120 000 funtów za nieprzekazanie osobom, które były filmowane i nagrywane przez urządzenia znajdujące się w placówce medycznej, wystarczających informacji o tym fakcie, a także za nieuzyskanie ich pozwolenia na takie działania. Sprawa dotyczy co prawda czynności, które miały miejsce od lipca do listopada 2017 r., niemniej jednak może mieć znaczenie dla interpretowania obowiązków ciążących na administratorach danych osobowych na gruncie RODO.

W dniu 8 kwietnia br. Komisja Europejska opublikowała Przewodnik etyczny dla sztucznej inteligencji w Unii Europejskiej. Został on opracowany przez High-Level Expert Group on Artificial Intelligence („HLEG AI”). HLEG AI jest niezależną grupą, której głównym zadaniem jest przygotowanie dwóch dokumentów – opublikowanego właśnie Przewodnika oraz rekomendacji dotyczących polityki inwestycyjnej (prace nad nimi wciąż trwają).

Problemem, który zajmuje zarówno programistów, polityków, jak i „zwykłych” użytkowników, jest zapewnienie, aby algorytmy sztucznej inteligencji nie były używane sprzecznie z ich pierwotnym celem. Kwestia ta była wielokrotnie poruszana w opracowaniach krajowych przygotowanych przez poszczególne państwa europejskie, także przez Polskę.