Do niedawna blockchain pozostawał obszarem pełnym nie tylko wątpliwości prawnych, ale wręcz białą plamą na mapie regulacji. Od paru lat obserwujemy jednak stały wzrost zainteresowania tą tematyką prawników, który znacząco przyspieszył wraz z falą ICO oraz spekulacyjnym wzrostem cen kryptoaktywów w 2017 r.
Jednymi z owoców tego rosnącego zainteresowania są coraz częstsze publikacje poświęcone rozmaitym aspektom blockchaina oraz prawa. Najnowsze pozycje książkowe w polskiej naukowej literaturze prawniczej to przede wszystkim:
M. Michna, Bitcoin jako przedmiot stosunków cywilnoprawnych
Publikacja Marcina Michny to jeden z najcenniejszych głosów w dyskusji na temat cywilnoprawnego statusu Bitcoina, co ma znaczenie również dla innych kryptowalut oraz tzw. kryptoaktywów. Autor rozwija koncepcję Bitcoina jako samistnego przedmiotu świadczenia, za niezadowalające uznając dotychczasowe cywilnoprawne koncepcje kryptowaluty.
J.J. Szczerbowski, Lex Cryptographia. Znaczenie prawne umów i jednostek rozliczeniowych opartych na TECHNOLOGII BLOCKCHAIN
Dr Jakub Szczerbowski opublikował monografię, której dotąd bardzo brakowało w naukowej literaturze prawniczej. W dużej mierze poświęcona jest ona smart kontraktom (określanym przez autora jako „sprytne kontrakty”) i porusza wiele fundamentalnych zagadnień prawnych związanych z blockchainem.
D. Szostek, Blockchain a prawo
W tej zwięzłej monografii prof. Dariusz Szostek zaproponował spojrzenie na prawne aspekty blockchaina z kilku perspektyw, m.in. fundamentalnych pojęć związanych z blockchainem, aspektów technologicznych, smart kontraktów (określanych przez autora mianem „inteligentnych kontraktów”) oraz jednego z zastosowań, czyli tzw. trwałego nośnika.
Na koniec warto wspomnieć o pionierskiej publikacji na polskim rynku, która – choć opublikowana już ponad dwa lata temu – pozostaje wciąż aktualnym przewodnikiem po świecie prawnych aspektów blockchaina. Chodzi o opublikowany przez nas w 2016 r. raport Blockchain, inteligentne kontrakty i DAO, który wciąż jest punktem odniesienia dla wielu osób chcących poznać fascynujący świat blockchaina i prawa.
Jacek Czarnecki