Tekst
dokumentu opublikowanego przez Komisję Europejską nie pozostawia wątpliwości,
że rozpoczynające się konsultacje stanowią jeden z pierwszych kroków w ramach
szerszego planu. Chodzi o opracowywaną przez Komisję Strategię Cyfrowych
Finansów (Digital Finance Strategy),
która ma pogłębić unijny jednolity rynek cyfrowych usług finansowych, promując
sektor finansowy oparty na danych przy jednoczesnym uwzględnieniu ryzyk i
stworzenia równych szans na tym rynku, tak aby ramy regulacyjne dla usług
finansowych w Unii Europejskiej były bardziej przyjazne dla innowacji
finansowych, a system finansowy stał się odporniejszy na ryzyka wynikające ze
świata cyfrowego.

Kryptoaktywa
zostały określone przez Komisję jako jedno z głównych zastosowań technologii
blockchain w finansach. Komisja definiuje przy tym kryptoaktywa niezwykle
szeroko, jako „dobro cyfrowe które może zależeć od kryptografii oraz istnieje
na rozproszonym rejestrze”. Tego rodzaju definicja zwraca uwagę właściwie
jedynie na formę kryptoaktywa, natomiast nie przesądza o jego funkcjach
ekonomicznych czy biznesowych, nie mówiąc o klasyfikacji prawnej. We wstępie
Komisja wskazała również trzy bazowe rodzaje kryptoaktywów: tokeny płatnicze,
tokeny inwestycyjne, oraz tokeny użytkowe. W dokumencie konsultacyjnym wskazano
kilka zastosowań kryptoaktywów: pierwotne oferty tokenów (ICO), emisje papierów
wartościowych w formie tokenów (STO), tokenizację tradycyjnych instrumentów
finansowych oraz tzw. stablecoiny, którym poświęcana jest obecnie szczególna
uwaga regulatorów i prawodawców na całym świecie.

Z
dokumentu konsultacyjnego zdaje się wynikać, że Komisja jest szczególnie
zainteresowana dwoma głównymi informacjami:

• W przypadku kryptoaktywów, które obecnie objęte
  są ramami prawa UE, jako instrumenty finansowe w rozumieniu MiFID2 lub pieniądz
  elektroniczny w rozumieniu EMD2, Komisji zależy na przeglądzie prawodawstwa w
  celu sprawdzenia, czy adekwatnie odpowiada na wyzwania związane z
  kryptoaktywami.
• Jeśli chodzi o kryptoaktywa, która obecnie nie
  posiadają szczególnego statusu prawnego na podstawie regulacji unijnych,
  Komisja rozważa z kolei potencjalne proporcjonalne podejście regulacyjne
  wspólne dla całej UE.

Dokument
konsultacyjny składa się z wielu pytań, które adresowane są do zwykłych
obywateli, instytucji publicznych, instytucji finansowych, jak również
uczestników rynków kryptoaktywów. Zadane pytania dążą przede wszystkim do
ustalenia jak poprawnie klasyfikować kryptoaktywa, sprawdzenia czy potrzebna
jest unijna regulacja kryptoaktywów, oraz jakie są ryzyka związane z
kryptoaktywami i usługami z nimi związanymi, jak również zbadania czy konieczne
są zmiany w przepisach unijnych dotyczących instrumentów finansowych i
pieniądza elektronicznego w związku z kryptoaktywami.

Pytania
są niezwykle liczne i szczegółowe oraz dotyczą bardzo szerokiego zakresu zagadnień,
w tym kompleksowego przeglądu unijnych regulacji rynków finansowych. Bez
wątpienia niniejsze konsultacje, na przeprowadzenie których zaplanowano trzy
miesiące (do 19 marca 2020 r.), zwiastują najpoważniejsze jak dotąd podejście
instytucji UE do zagadnień związanych z kryptoaktywami oraz technologią
blockchain w ogóle. Warto, aby wszyscy poważni uczestnicy rynku wzięli udział w
konsultacjach, ponieważ wiele wskazuje na to, że ich wyniki na długo zdefiniują
unijne ramy prawne dla tej technologii i jej zastosowań na rynkach finansowych.

Jacek Czarnecki