Strategia
zwraca przy tym uwagę na dotychczasowe wysiłki rozmaitych grup i zespołów zajmujących
się tematyką blockchainową, m.in. grupy roboczej ds. rejestrów rozproszonych i
blockchain, która została utworzona w ramach strumienia ds. rejestrów
rozproszonych w zespole zadaniowym „Od papierowej do cyfrowej Polski”
funkcjonującym przy Komitecie Rady Ministrów ds. Cyfryzacji. Dotychczas większość
rezultatów prac podobnych zespołów miała charakter wyłącznie ekspercko-akademicki,
mimo że niektóre z realizowanych projektów miały potencjał praktyczny w
obszarach będących również przedmiotem SRRK.

Jeden
z postulatów zawartych w Strategii wprost odnosi się do tej grupy technologii –
został on określony jako wprowadzenie ram
prawnych dla technologii rozproszonego rejestru (DLT) i pozycjonowania aktywów
kryptograficznych na polskim rynku. Zgodnie z SRRK należy się spodziewać,
że w ciągu kilku lat rozwój regulacji UE doprowadzi do ujednolicenia
pozycjonowania aktywów kryptograficznych (przez termin ten Strategia wydaje się
rozumieć przede wszystkim instrumenty finansowe posiadające formę
kryptograficzną, np. blockchainowych tokenów), z rozliczeniem do i z walut fiducjarnych lub za pomocą swapów
tokenowych. Strategia proponuje, aby w związku z tym przewidywaniem
przeanalizować możliwości wykorzystania DLT na rynku kapitałowym oraz proponuje
konkretny projekt w tym zakresie – pilotażowy
program krajowy, który mógłby ocenić rozwiązania w odniesieniu do papierów
wartościowych spółek prywatnych, z wykorzystaniem zatwierdzonego rozproszonego
rejestru (tzw. permissioned blockchain).

SRRK
sugeruje również, że doświadczenia zdobyte przy okazji takiego projektu powinny
zostać wykorzystane poprzez kształtowanie przyszłych regulacji dotyczących
blockchaina czy tokenizacji na szczeblu unijnym, wprost mówiąc o „lobbingu w
Brukseli”. Zgodnie ze strategią wprowadzanie technologii blockchainowych w
Polsce powinno iść zatem ramię w ramię z odpowiednim rozwojem regulacji oraz
dbaniem o przyjęcie odpowiedniego podejścia przez Unię Europejską.

W
innym miejscu SRRK rozwija wątek wykorzystania technologii blockchain do obrotu
wtórnego papierami wartościowymi spółek prywatnych, postulując stworzenie podstaw prawnych, regulacyjnych i
operacyjnych w celu uruchomienia rynków prywatnych funkcjonujących w różnych
modelach, przy wykorzystaniu nowoczesnych technologii, np. blockchain, dla
uprawnionych kontrahentów, obrót detaliczny peer-to-peer, oraz wyraźnie
wspominając w tym kontekście instytucję prostej spółki akcyjnej.

Ostateczna
wersja strategii podtrzymuje również wprowadzenie „piaskownicy regulacyjnej”
dla przedsiębiorców z sektora fintech. Choć postulat ten odnosi się do szeroko
rozumianego rynku innowacji finansowych, w Polsce szczególnie gorąco był
rekomendowany przez branżę blockchainową jeszcze w 2016 r. W tym sensie
piaskownica regulacyjna – choć Strategia nie proponuje szczegółów tego
rozwiązania, które jak wiadomo mogą być zróżnicowane – jest również tematem
istotnym z punktu widzenia rozwiązań blockchainowych.

SRRK
wspomina także rozważenie zastosowania rozwiązań polegających na wdrożeniu technologii
blockchain w kontekście skarbowych produktów oszczędnościowych, przede
wszystkim obligacji skarbowych (także w kontekście ich tokenizacji), jak
również wykorzystania blockchaina w rozliczaniu rynku instrumentów pochodnych
OTC. Ta ostatnia propozycja uzasadniona jest podniesieniem konkurencyjności
polskiego rynku w drodze wspierania rozwiązań służących dalszemu rozwojowi
infrastruktury transakcyjnej i posttransakcyjnej dla instrumentów pochodnych
niepodlegających obowiązkowi centralnego rozliczania. Chodzi w niej o
przeprowadzenie studium wykonalności dla wykorzystania technologii blockchain
(lub innej nowoczesnej technologii) w rozliczaniu transakcji pochodnych
rozliczanych bilateralnie, która to technologia mogłaby przyczynić się do
wzrostu przewagi oraz atrakcyjności polskiego rynku.

Zawarte w SRRK plany i postulaty związane z technologią blockchain są ciekawe oraz bez wątpienia ambitne. Jednocześnie pozostają na dość wysokim poziomie ogólności – jest to jednak stosunkowo naturalne dla dokumentu o charakterze strategicznym. Kolejne działania pokażą, w jakim stopniu interesujące propozycje zostaną przekute w praktykę.

Jacek Czarnecki