Przygotowując dwa lata temu raport o wirtualnych walutach, mieliśmy wrażenie, że dotykamy tematu, który może zrewolucjonizować gospodarkę oraz prawo. Z perspektywy czasu okazuje się, że był to dopiero początek.

Przyglądając się rosnącemu zainteresowaniu technologią blockchaina, na której opiera się Bitcoin, byliśmy świadkami niezwykłego rozwoju innowacji. Potencjał tej technologii, początkowo dostrzegany przez wąską grupę entuzjastów kryptografii, obecnie jest rozpoznawany przez banki centralne, rządy i największe instytucje finansowe. Już teraz jest jasne, że dalece wykracza on poza świat finansów, a prawdziwa rewolucja zaczyna się dopiero teraz, wraz z pierwszymi praktycznymi implementacjami koncepcji inteligentnych kontraktów oraz rozproszonych autonomicznych organizacji (DAO). Jest to również rewolucja dla prawa, o czym pisaliśmy już w 2014 r.

Przeprowadzona w maju tego roku akcja finansowania (ICO) jednego z pierwszych DAO, nazwanego The DAO, pod wieloma względami była momentem przełomowym nie tylko dla rozwoju nowych modeli gospodarki, ale również dla istniejących systemów prawa. W drodze ICO udało się zebrać równowartość 150 mln dolarów wyłącznie w oparciu o kontrakt istniejący w postaci algorytmu. Co więcej, te środki trafiły do niezależnej, zdecentralizowanej i autonomicznej organizacji, istniejącej wyłącznie w sieci.

Tradycyjna dokumentacja ICO pisana językiem naturalnym miała jedynie drugorzędne znaczenie. Uprawnienia i obowiązki uczestników ICO zostały zapisane w postaci kodu komputerowego. Wydarzenia, które rozegrały się po przeprowadzeniu ICO (wyprowadzenie znacznej ilości zebranych środków przez nieznanego hakera), dodają dramaturgii całemu przedsięwzięciu, podkreślając to, z jak pionierskimi i nowatorskimi rozwiązaniami mamy do czynienia.

Jesteśmy przekonani, że upadek The DAO nie oznacza końca inteligentnych kontraktów oraz DAO. Przeciwnie, wiele wskazuje na to, że wydarzenia związane z The DAO zwiększyły zainteresowanie tymi rozwiązaniami. Mają one olbrzymi potencjał, zarówno dla rozwoju gospodarki, jak i dla sektora publicznego.

Pierwsze eksperymenty z DAO oraz inteligentnymi kontraktami pokazują dobitnie, że rozwiązania te funkcjonują w przestrzeni, która jest praktycznie w ogóle nieuregulowana. Już teraz widać, że dla wielu interesujących inicjatyw stanowi to coraz większą przeszkodę. Nasz raport jest próbą usystematyzowania najważniejszych zagadnień prawnych, które powstają w związku z DAO i inteligentnymi kontraktami. Niestety skala wyzwań jest znacząca. Systemy prawne, które jako pierwsze zaczną odpowiadać na te wyzwania, nawet za pomocą prowizorycznych rozwiązań, mają szansę skupić wokół siebie inicjatywy tworzące nowe modele gospodarcze oraz skorzystać z rosnącej fali innowacji, przez niektórych porównywanej z internetem. Przykład Szwajcarii pokazuje, że wbrew pozorom można bardzo skutecznie wesprzeć te inicjatywy stosunkowo niewielkim wysiłkiem.

Chcielibyśmy, aby teksty zawarte w raporcie stały się inspiracją do szerszej dyskusji na temat działań, które należy podjąć, aby ułatwić rozwój technologii opartych na blockchainie. W technologii tej drzemie olbrzymi potencjał, który nie zostanie jednak wykorzystany bez wsparcia regulacji.

Zapraszamy do zapoznania się z całym raportem, który dostępny jest tutaj.